Ziemia Rychnowska

23. 3. 2004

 

Region Gór Orlickich i Podorlicka nie należą w naszej ojczyźnie do największych, ale pod względem różnorodności piękna przyrody i bogactwa zabytków kultury zaliczane są do miejsc najbardziej godnych uwagi. Zwiedzić zamek Častolovice, Doudleby nad Orlicą, Opočno, Rychnow nad Knieżną i park zamkowy w Kostelcu nad Orlicą, oznacza poznanie historii, zachwyt nad obrazami, zbiorem ksiąg lub broni jak również przyrodą, która wyczarowała przy pomocy właścicieli posiadłości krainę niemalże bajkową. Również ruiny, kiedyś jednego z największych zamków w Czechach, leśnymi wzgórzami otoczonym Potštejnie, w podzamczu zaś Dolina Anenska rozciągająca się na brzegu Dzikiej Orlicy, przyciągają coraz więcej zwiedzających.


Rychnowa nad Knieżną, miasta niemalże z 12 000 miesz-kańców, o którym się mówi brama do Gór Orlickich, datuje się już od XIII wieku. Pierwsza wzmianka pisemna o nim zachowała się w dokumencie Przemysława Otakara II z lutego 1258 roku. Herb miasta - panna na jeleniu, prawo pieczętowania zielonym woskiem i przywilej dwóch targów rocznicowych zatwierdził król Władysław II w marcu 1488 roku.

Przy brodzie podgórskiej drogi krajowej przez rzekę Knieżną powstała osada, której mieszkańcy poza pracą w leśnictwie i rolnictwie zajmowali się rzemiosłem i handlem. Najbardziej wsławili się sukiennicy, dlatego Rychnow nazywany był Sukienniczym. Po sukiennikach pozostał wspaniały zabytek - Regulamin Sukienniczy, który jest drugim zachowanym dokumentem czeskim.

W roku 1587 Rychnow kupuje Krzysztof Betengl z Neuenperka. Zbudował w Rychnowie kościół Najświętszej Trójcy, dzwonnicę z trzecim, co do wielkości dzwonem w Czechach, zwanym dzwonem Krzysz-tofa i ważącym 7200 kg. W roku 1640 Rychnow przeszedł pod panowanie Alberta Liebstejnskiego z Kolowrat. Kolowratowie wzbogacili miasto o piękny zamek barokowy (1676-1690 i 1713-1727) z rozległą galerią obrazów z początków XVIII wieku i kolegium pijarów z gimnazjum.

Ze znanych rodaków i uczniów przypominamy pierwszego profesora języka czeskiego i literatury na Uniwersytecie Karola F.M. Pelcla (jego mogiła została przeniesiona w 1994 r. z Pragi do miasta rodzinnego.), tłumacza Homera, Otmara Vaňornego, Hugo Tomana czy pisarza Karla Poláčka. Jednym z maturzystów był również kompozytor Jiří Šlitr.

Dzisiaj zamek ponownie jest we władaniu Kolowratów i oferuje gościom zwiedzanie wnętrz z bogatą galerią obrazów, zbiory Muzeum Gór Orlickich oraz obrazy Galerii Orlickiej. W pobliżu rynku mieści się zrekonstruowana synagoga z pomnikiem K. Poláčka.

Dużym zainteresowaniem cieszy się fortyfikacja wojskowa Hanička u Rokytnicy w Górach Orlickich, zbudowana w latach 1935-1938 jako część przygotowywanej obrony kraju przede wszystkim przed groźbą faszystowskich Niemiec. Prawie 52 km wspólnej granicy z Polską korzystnie wpływa na ruch turystyczny państwa. Przyczyniają się do tego także cztery przejścia graniczne - w Oleśnicy w Górach Orlickich, na Šerlichu, Zagórzu Orlickim i Bartošovicach.

O względy miłośników sportów zimowych dzielą się Deštne, Řički, Rokytnice, Zdobnice, Olešnice, i Bartošovice. Duże zainteresowanie zyskały w Deštnem zawody psich zaprzęgów i kulminacyjne zawody w zjeździe na skibobach w Deštnem, a w Řičkach tradycyjne Między-narodowe Zawody Skiinterkryterium. W miesiącach letnich będą zadowoleni miłośnicy jazdy konnej, zwłaszcza w Deštnem. Na podgórzu Gór Orlickich przygotowano wiele wysokiej jakości kąpielisk i kryty basen w Dobrušce czynny przez cały rok.

Rychnov nad Kněžnou
 
Potštejn
 

Do współczesnych wydarzeń kulturalnych należy tradycyjny konkurs filmowy "Rychnowska Ósemka", ogólnokrajowe seminarium Filmowy śmiech, "Wiosna Šlitra" i "Lato Poláčka". Wielbiciele sztuki przywitają koncerty i wystawy na zamkach, mogą wziąć udział w nie-tradycyjnym wykonaniu przedstawień teatralnych w ramach "Lata Poláčka" w Rychnowie nad Knieżną. Do atrakcyjnych imprez należy międzynarodowy zjazd sokolników w Opočnie i spotkanie koronkarek w Vamberku.

 
 Ciekawostki Rychnowska
 
  • Zamek w Opočnie, Rychnowie nad Knieżną, Častolovicach, Doudlebach nad Orlicą dzięki swojej architekturze i bogatym zbiorom i wnętrzom, tak samo jak ruiny zamku Potštejn są często odwiedzanymi miejscami Rychnowska.
  • Regionalne muzeum żydowskie w Rychnowie nad Knieżną mieszczące się w budynku byłej synagogi jest obecnie pomnikiem pisarza Karla Poláčka.
  • Muzeum Koronek w Vamberku.
  • Muzeum sportów zimowych, turystyki i rzemiosła w Deštnem w Górach Orlickich. Jego wystawy przedstawiają prace rzemieślnicze wykonywane w Górach Orlickich, prezentują unikatowe narty z początku ubiegłego stulecia oraz nowo rodzącą się wystawę z historii młynów górskich i prania bielizny.
  • Twierdza Hanička, jedna z fortyfikacji linii obronnej wybudowanej na przełomie lat trzydziestych ubiegłego stulecia na granicy czesko-niemieckiej. W udostępnionej twierdzy obejrzeć można wystawę broni i wyposażenia oraz techniki bojowej.